Zakwasy. Opóźniony ból mięśni po wysiłku

Opóźniony ból mięśni, potocznie zwany zakwasami może przytrafić się każdemu. Zakwasami są ból lub nadwrażliwość na dotyk i sztywność mięśni, pojawiające się na ogół dzień lub dwa po intensywniejszym niż zwykle wysiłku fizycznym. Skąd się bierze i co począć z takim przeforsowaniem organizmu?

Ból mięśni po wysiłku potęguje się zwłaszcza przy podejmowaniu jakiejkolwiek aktywności fizycznej i na dodatek znacznie utrudnia jej wykonanie. To częsta przypadłość ludzi trenujących sport. Pojawia się po rozpoczęciu przez nich nowego programu ćwiczeń lub zwiększeniu intensywności podczas dotychczasowych treningów.

Zakwasy są zwykłą reakcją obronną organizmu na zwiększony wysiłek fizyczny. Jest to proces adaptacji organizmu, który zmierza do zwiększenia wytrzymałości i siły. Zazwyczaj zakwasy zanikają w ciągu doby lub kilku następnych dni.

Sądzono kiedyś, że powysiłkowy ból mięśni był efektem gromadzenia się w nich toksycznych produktów przemiany materii, a przede wszystkim kwasu mlekowego. Dlatego spopularyzowano określenie tego zjawiska, jako zakwasy.

Jednak teoria wiążąca ból mięśni po wysiłku z kwasem mlekowym została obalona szczegółowymi badaniami przeprowadzonymi jeszcze w XX wieku. Kwas mlekowy jest wypłukiwany z organizmu przez krew w dwie godziny po wysiłku fizycznym. Więc to nie on wywołuje podrażnienia.

Zakwasy to efekt mikrourazów włókien mięśni. Do takich mikrourazów dochodzi podczas powstawania nowych, nieznanych wcześniej mięśniom obciążeń.

Uważa się też obecnie, że na pojawienie się zakwasów ogromny wpływ mają ekscentryczne skurcze mięśni. Jest to praca mięśni pojawiająca się wtedy, gdy mięsień się wydłuża. Ekscentryczne ruchy mięśni mają miejsce w trakcie ćwiczeń takich jak przysiady, pompki, podciąganie, ale też podczas takich czynności, jak wchodzenie po schodach.

Ciało ma swoje ograniczenia. Długość wykonywania ćwiczeń też może mieć znaczenia i wpływać na odczuwane później bóle mięśni. Dyskomfort może wywołać długotrwały wysiłek o charakterze wytrzymałościowym, którego następstwem jest wyczerpanie zapasów energii zmagazynowanej w mięśniach.

Jak sobie radzić z zakwasami? Regeneracja mięśni po mikrourazach ma miejsce po kilkunastu dniach. Nie ma żadnej skutecznej metody pozbycia się szybciej zakwasów. Pomocny może być odpoczynek ciała i delikatne rozciąganie obolałych partii mięśni. Ćwiczenia rozciągające ułatwiają powrócić skurczonym mięśniom do prawidłowego rozmiaru.

Można jednak zapobiegać pojawieniu się zakwasów. Pamiętajmy, żeby przeprowadzić odpowiednią rozgrzewkę mięśni przed każdym wysiłkiem. Odpowiednia rozgrzewka spowoduje, że uelastycznią się mięśnie i ścięgna, stawy zaś będą w optymalnej formie przed podjęciem treningu.

Bólu unikniemy jedynie podczas stałej aktywności fizycznej bez niepotrzebnego forsowania organizmu. Regularnie i systematycznie wykonywane ćwiczenia fizyczne nie będą prowadzić do mikrourazów. Nie można robić dłuższych przerw w treningu, a jeśli do nich dojdzie, to zaczynajmy spokojnie kolejną turę ćwiczeń.

 

 

2015-08-26