Wybity bark. Jak sobie radzić z kontuzją?

Wybity bark to poważna kontuzja – jedną z jej konsekwencji jest znaczne ograniczenie ruchomości w stawie i obniżenie jakości życia pacjenta. Tego typu uraz mechaniczny jest sporym problemem medycznym zarówno pod względem zminimalizowania dolegliwości bólowych, jak i odtworzenia prymarnej funkcji całej ręki. Wyodrębnia się dwie metody leczenia wybitego barku: zachowawczą i operacyjną. Pierwsza z nich polega na nastawieniu zwichniętego stawu ramiennego, a druga na chirurgicznej rekonstrukcji zerwanych mięśni, nerwu i stawu. Po leczeniu konieczne jest nawet kilkutygodniowe unieruchomienie całej kończyny.

Wybity bark – czynniki ryzyka

Staw ramienny jest stawem o największym zakresie ruchów w ciele człowieka. Urazy w obrębie tego stawu są stosunkowo częste, co wynika przede wszystkim z jego anatomii, a dokładniej nieproporcjonalnie małej panewki stawu ramiennego w stosunku do główki kości ramiennej. Wybity bark, nazywany także zwichnięciem stawu ramiennego, to poważna kontuzja, która skutkuje kilkutygodniowym ograniczeniem ruchomości całej kończyny górnej. Podstawowe przyczyny wybitego barku to:

  • uwarunkowania genetyczne,
  • upadek na wyprostowaną rękę,
  • uraz ramienia,
  • uprzednio przebyte urazy ramienia,
  • zawodowe uprawianie sportów nadmiernie obciążających ramię, w tym m.in.: tenis, pływanie, rzucanie młotem, siatkówka, gimnastyka.
  •  

     

     

Zwichnięcie stawu ramiennego – leczenie

Przed wdrożeniem odpowiednio ukierunkowanego leczenia na początku lekarz ortopeda przeprowadza z pacjentem wywiad, którego bardzo ważną częścią jest odpowiedź na pytanie o to, jak doszło do urazu. Przy czym istotne jest, by zaraz po urazie osoba kontuzjowana otrzymała pierwszą pomoc, w której najważniejszą rolę odgrywa unieruchomienie całej kończyny górnej. Następnie lekarz wykonuje badanie fizykalne, w którym zazwyczaj widoczna jest zmiana lokalizacji stawu ramiennego.

 

Niekiedy niezbędna jest również konsultacja neurologiczna w celu wykluczenia uszkodzenia nerwu pachowego. W diagnostyce wybitego barku ważnym elementem jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego (RTG), które stanowi potwierdzenie wstępnej diagnozy. Leczenie zwichnięcia stawu ramiennego można podzielić na:

  • zachowawcze – które polega w głównej mierze na nastawieniu wybitego barku w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Przy zwichnięciu stawu stosuje się unieruchomienie, które uzależnione jest od wieku pacjenta. <20 lat: 3-4 tygodnie; 20-30 lat: 2-3 tygodnie; 30 lat: 1,5-2 tygodnie; 40 lat: 3-5 dni. Unieruchomienie to zazwyczaj ma formę temblaka;
  • operacyjne – które polega np. na artroskopowej korekcji niestabilności barku. Jest to metoda leczenia polecana osobom z podwyższonym ryzykiem ponownego zwichnięcia barku.

 

 

 

Wybity bark – rehabilitacja

Ważną część leczenia zwichniętego stawu ramiennego stanowi rehabilitacja, która jest ukierunkowana na przywrócenie całej kończynie dolnej dawnej sprawności. Lekarze ortopedzi zalecają podjęcie rehabilitacji zaraz po zdjęciu opatrunku. Na samym początku nie należy przeciążać ręki. Rekomendowanym rozwiązaniem jest wykonywanie zimnych okładów – jest to dobry sposób na zniwelowanie obrzęku i dolegliwości bólowych. Oprócz tego ważną część rehabilitacji stanowi stosowanie zabiegów fizykoterapeutycznych, w tym: 

  • krioterapii, która ma działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne,
  • pola magnetycznego,
  • laseroterapii,
  • ultradźwięków, które regenerują uszkodzone tkanki i jednocześnie zwiększają masę i siłę mięśniową. 

Kolejnym istotnym elementem rehabilitacji po wybitym barku są również masaże, które poprawiają ukrwienie w obrębie stawu ramiennego oraz kinezyterapia, która powinna odbywać się pod okiem wykwalifikowanego fizjoterapeuty. Przy wybitym barku szczególnie popularne są ćwiczenia na podwieszkach, ćwiczenia izometryczne i rozciągające, a także inne ćwiczenia mające na celu pobudzić mięśnie do pracy. Jedną z innowacyjnych metod wykorzystywanych przy rekonwalescencji po zwichnięciu stawu ramiennego jest kinesiotaping (plastrowanie), które polega na oklejaniu stawu specjalnymi plastrami. Ich głównym celem jest zapewnienie lepszej stabilizacji i przyspieszenie procesu gojenia się stawu.

 

Bibliografia:

  1. Wiecheć M., Książek A., Zwichnięcie przednie stawu barkowego – fizjoterapia w leczeniu zachowawczym.https://www.praktycznafizjoterapia.pl/artykul/zwichniecie-przednie-stawu-barkowego-fizjoterapia-w-leczeniu-zachowawczym

 

 

2019-01-31