Nazwa witaminy A stosowana jest dla zdefiniowania określonych organicznych związków chemicznych z grupy retinoidów. Wchodzi ona w skład grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Magazynowana jest w tkance tłuszczowej organizmu oraz w wątrobie.

Witaminę A otrzymali z tranu w 1913 naukowcy z USA - Elmer McCollum oraz Marguerite Davis. Co ciekawe, w składzie tranu znajduje się również witamina D, więc przez lata błędnie interpretowano rzeczywiste właściwości zdrowotne obu mikroelementów.

Jednak witaminę A i jej wpływ na zdrowie znano już przed wieloma wiekami. Chociaż starożytni nie posiadali zaawansowanej technologii diagnostycznej, to odkryli skutki braku odpowiednich zasobów tego składnika w organizmie człowieka. Medycy starożytnego Egiptu, Grecji i Rzymu pojmowali, że niedobory tej witaminy wywołują ślepotę zmierzchową (kurzą ślepotę). Faktycznie, witamina A ma znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania barwnika wzrokowego w pręcikach siatkówki oka.

Rola retinoidów w organizmie jest jednak bardziej skomplikowana. Współpracują ściśle z hormonem wzrostu, przez co są prawdziwą witaminą wzrostu dla dzieci i młodzieży. Witamina A uczestniczy w procesach budowy kości oraz zębów. Generalnie, retinol ułatwia regeneracje komórek organizmu.

Istotny jest też udział witaminy A w procesach syntezy białek i w procesach przemiany lipidów. Prawdopodobnie ma również działanie antynowotworowe. Jej suplementacja może przynieść pozytywne skutki w profilaktyce i osłabieniu rozwoju nowotworów jelita grubego, płuc oraz piersi.

Witamina A jest też ważnym i potrzebnym obrońcą, będąc jednym z najważniejszych związków tworzących nasz trwały system odpornościowy! Aktywnie wspiera układ immunologiczny, ułatwia mu ochronę przed bakteriami i wirusami, więc przeciwdziała zakażeniom. Zabezpiecza nabłonek w układzie oddechowym przed agresywnym działaniem drobnoustrojów.

Znajdziemy ją w produktach spożywczych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Znajduje się w rybim tranie, jajkach, serach topionych, wątrobie wołowej, wątrobie wieprzowej, wątrobie kurczaka, margarynie, tuńczyku, karpiu, łososiu, czy też pstrągu.

Jej niedobór jest często skutkiem zaburzenia wchłaniania witaminy A, niewłaściwej diety, spożywania alkoholu oraz palenia tytoniu. Kobiety w ciąży, osoby starsze, nadużywające alkoholu lub o małej aktywności fizycznej potrzebują zdecydowanie więcej witaminy A. Pamiętajmy jednak, że w nadmiarze staje się ona dla nas związkiem toksycznym, niebezpiecznie wpływającym na stan zdrowia. Z tego powodu rybi tran powinien być stosowany ściśle według wskazówek lekarza lub przynajmniej według zaleceń znajdujących się na ulotce spożywanego produktu.

Odgrywa rolę składnika różnych preparatów kosmetycznych dostępnych na rynku. To przede wszystkim dlatego, że ta niezwykła witamina wzrostu wzmacnia strukturę i poprawia rozwój włosów i paznokci. Nic więc dziwnego, że jest związkiem wchodzącym w skład kremów do rąk i produktów do pielęgnacji włosów. Kosmetyki z retinolem stosowane są często w produktach chroniących skórę przed nadmiernym wpływem promieniowania UV, przyspieszających zabliźnianie się ran, na przeciwdziałanie skutkom poparzeń, odmrożeń, czy nadmiernemu rogowaceniu skóry.

2018-11-18