Testosteron jest organicznym związkiem chemicznym, stanowiącym podstawowy męski hormon płciowy steroidowy z grupy androgenów. Pełni najważniejszą rolę w aktywowaniu i utrzymaniu seksualnych funkcji męskich.

Testosteron wytwarzają komórki śródmiąższowe Leydiga zlokalizowane w jądrach. Produkcja hormonu następuje za sprawą innego hormonu luteinizującego. W niedużych ilościach może być też testosteron wytwarzany przez korę nadnerczy, jajniki oraz łożysko. W typowych proporcjach hormon ten jest wydzielany u mężczyzny w proporcjach kilkukrotnie wyższych niż jest wytwarzany u kobiet. Bo to właśnie testosteron odpowiada za prawidłowy rozwój ludzkich osobników męskich i za pojawienie się u nich typowych cech płciowych.

Testosteron jest odpowiedzialny za popęd płciowy u mężczyzny oraz za typowe dla mężczyzn cechy psychiki. Za sprawą testosteronu dochodzi do rozwoju jąder, prącia pęcherzyków nasiennych, gruczołu krokowego, prącia, Wywołuje on charakterystyczny typ owłosienia mężczyzny, stroi struny głosowe, a nawet w określony, męski sposób rozkłada w organizmie tkankę tłuszczową.

Dzięki testosteronowi powiększa się masa mięśniowa. Przyspiesza również syntezę białek w organizmie, a jednocześnie umożliwia zatrzymanie elektrolitów i wody w ciele. Kolejną jego istotna rolą jest jego pozytywny wpływ na przyswajanie przez organizm wapnia. W ten sposób zabezpiecza mężczyzn przed rozwojem w ich ciałach osteoporozy. Warto też dostrzec zależność pomiędzy poziomem testosteronu a chorobami nowotworowymi.

Warto znać stężenie testosteronu w swoim organizmie, bo gdy wytwarzanie tego hormonu u mężczyzn nie jest wystarczające, to towarzysza temu nieprzyjemne objawy. Następuje dostrzegalny spadek odczuwanego popędu płciowego wraz z zaburzeniami erekcji i zmniejszoną objętością ejakulatu po wytrysku. Mężczyzna może wtedy uskarżać się na wyjątkowo niski nastrój emocjonalny, udzielającą mu się apatię oraz na poczucie permanentnego zmęczenia. Nieprawidłowe stężenie testosteronu u mężczyzny może prowadzić do rozwoju depresji. Niski poziom tego hormonu charakteryzuje też przerzedzanie się owłosienia na męskim ciele, które za to wyraźnie nabiera kobiecego kształtu. Zwiększa się tez wtedy zagrożenie ze strony osteoporozy.

Niestety, również nadmiar poziomu testosteronu w organizmie nie jest wskazany i nie jest bezpieczny dla zdrowia. U mężczyzn zbyt wysoki poziom tego hormonu jest odpowiedzialny za agresję słowną i fizyczną, za zbytnio powiększone ciśnienie tętnicze krwi, wzmożony popęd płciowy, problemy z nadmiernym owłosieniem ciała, a jednocześnie powstawaniem łysiny na głowie oraz za zmiany dermatologiczne skóry.

W kobiecym organizmie testosteron pełni mniej ważną rolę. Jest jednak współodpowiedzialny za poziom kobiecego libido oraz za prawidłowe funkcjonowanie jajników. Jego zbyt duży poziom wiąże się z niepłodnością, występowaniem zespołu policystycznych jajników i z nieregularnymi miesiączkami, Kobieta może nabrać wówczas wielu psychicznych i fizycznych cech męskich. Testosteron również u pań wzmacnia wytrzymałość kości i chroni przed osteoporozą.

Testosteron jest stosowany w medycynie. Lecznicze znaczenie mają pochodne testosteronu, czyli estry o powolnym uwalnianiu z tkanki mięśniowej. Podaje się je chorym mężczyznom doustnie, niekiedy iniekcyjnie. Stosunkowo rzadko testosteron podaje się również kobietom. Wykazuje on wtedy działanie anaboliczne, niestety, dosyć częste bywają objawy niepożądane, kiedy to kobieta nabiera wielu męskich cech, łącznie z owłosieniem na twarzy. Przynosi jednak pewne efekty w leczeniu zaawansowanych, czynnych hormonalnie nowotworów.

Należy jednak pamiętać, ze kuracja z użyciem testosteronu w formie leku zalecana jest w ściśle określonych schorzeniach i tylko po wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

2018-10-02