Według szacunków, na zapalenie dziąseł cierpi dziewięć na dziesięć osób. Dolegliwość może dopaść każdego, niezależnie od wieku, chociaż częstotliwość występowania zwiększa się po 35. roku życia. Duże znaczenie mają także występujące na różnych etapach życia – w okresie dojrzewania, w ciąży i w trakcie menopauzy – zaburzenia hormonalne, które czynią organizm podatnym na infekcje w jamie ustnej. Zwykle jednak przyczyn zapalenia jest kilka.

Przyczyny zapalenia dziąseł

Zapaleniem dziąseł nazywana jest duża grupa chorób, które można podzielić ze względu na przyczynę występowania dolegliwości: nieodpowiednia higiena jamy ustnej, przyjmowanie niektórych leków oraz inne schorzenia organizmu.

Nieodpowiednia higiena jest jedną z najczęstszych przyczyn infekcji. Gdy zęby są myte niedokładnie, na ich powierzchni gromadzą się bakterie, które w połączeniu ze śliną i resztkami spożywczymi odkładają się w postaci płytki nazębnej. To miękka, lepka i bezbarwna substancja, która – o ile nie jest usuwana codziennym szczotkowaniem i nitkowaniem zębów – wytwarza toksyny podrażniające dziąsła i wywołuje zapalenie. Na tym etapie dolegliwość jest jeszcze odwracalna i łatwa do wyleczenia. Gorzej, jeśli płytka nazębna ulegnie mineralizacji i przekształci się w kamień nazębny. Kamień ten wnika pod dziąsła i odpycha je od korzeni, umożliwiając dostanie się do środka bakteriom zagrażającym stabilności zębów.

Przyczyną zapalenia dziąseł mogą być też choroby ogólnoustrojowe: cukrzyca, białaczka, anoreksja, bulimia. Zwłaszcza ta ostatnia jest niebezpieczna dla zdrowia dziąseł: podczas wymiotowania do jamy ustnej dostaje się nadmierna ilość kwasu, który niszczy błonę śluzową i powoduje, że dziąsła stają się przekrwione, słabe i podatne na infekcje. Podobne skutki uboczne mają antybiotyki oraz leki na padaczkę i choroby układu krążenia. Infekcjom w jamie ustnej sprzyjają braki witamin B i C.

Po czym rozpoznać zapalenie dziąseł?

Objawy infekcji dziąseł są rozpoznawalne już po kilku tygodniach regularnego odkładania się płytki nazębnej. Do typowych symptomów dolegliwości należy: zaczerwienienie, obrzęk i bolesność podczas dotyku. W trakcie mycia zębów i gryzienia nawet niezbyt twardych pokarmów może występować krwawienie.

Typowe dla zapalenia dziąseł jest również nadmierne odkładanie się kamienia nazębnego, a w efekcie – odsłonięcie szyjek zębowych. Zęby mają wówczas wydłużony wygląd i są wrażliwe na zimne i gorące potrawy i napoje. Infekcji towarzyszy też zwykle przykry zapach z ust i uczucie nieprzyjemnego posmaku. Jeśli proces zapalny jest na etapie zaawansowanym, mogą się tworzyć patologiczne kieszonki dziąsłowe, w których będzie się gromadziła płytka nazębna i resztki jedzenia. Ten stan może doprowadzić do poważnych schorzeń stomatologicznych i nawet ubytków w uzębieniu.

Czy można zapobiec zapaleniu dziąseł?

Jak najbardziej! Wystarczy przestrzegać kilku zasad. W profilaktyce stanu zapalnego bardzo ważną rolę odgrywa dieta. Na brak witamin i minerałów dziąsła reagują podobnie jak cały organizm: stają się osłabione, podatne na infekcję bakteryjną. Ważne jest więc dbać o zdrową zróżnicowaną i dobrze zbilansowaną dietę, dostarczającą niezbędnych składników i minerałów, ze szczególnym uwzględnieniem witamin z grupy B i witaminy C. Warto też unikać czynników, które sprzyjają infekcji bakteryjnej w jamie ustnej, czyli między inny palenia papierosów i innych wyrobów tytoniowych.

Najważniejsza jest jednak odpowiednia higiena jamy ustnej. Zęby należy szczotkować dokładnie, ale delikatnie, najlepiej szczoteczką z miękkim włosiem. Czynność tę powtarzać co najmniej dwa razy dziennie – w ideale, po każdym posiłku – przy użyciu pasty do zębów bogatej we fluor. Dentyści zalecają również regularne czyszczenie zębów nicią dentystyczną, nitkowanie pomaga bowiem usunąć płytkę nazębną i resztki jedzenia, a tym samym kontrolować powstawanie płytki nazębnej. Kluczowe znaczenie dla profilaktyki zapalenia dziąseł ma również profesjonalne czyszczenie jamy ustnej w gabinecie stomatologicznym. Po tym jak płytka nazębna ulegnie mineralizacji i wytworzy się kamień nazębny, tylko lekarz lub higienistka stomatologiczna mogą go usunąć. Dlatego tak ważne są regularne wizyty u dentysty, nawet jeżeli obecny stan zębów i dziąseł nie dostarcza powodów do niepokoju.

2016-08-30