Ogień w starożytności

Ogień zawsze wzbudzał w człowieku silne emocje. Potęga i nieprzewidywalność tego żywiołu spowodowała, że starożytni myśliciele uznawali ogień za praprzyczynę całego znanego ludziom świata oraz za element składowy naszego organizmu.

Człowiek starożytny bał się ognia, ale marzył też o tym, że okiełzna jego potężną siłę. Dlatego w najróżniejszych kulturach ogień posiadał poważne znaczenia symboliczne. Czczono go jako symbol sił witalnych, życia i śmierci.

W starożytnych Chinach ogień wchodzi w skład najważniejszych pięciu żywiołów. Pozostałe żywioły to woda, drewno, metal i ziemia. W mitologii chińskiej Zhurong, bóg ognia, mieszkał w górach Kunlun. Podobnie jak grecki tytan Prometeusz, to Zhurong nauczył ludzi podstawowych umiejętności cywilizacyjnych przynosząc im boską sztukę wykorzystania ognia.

Zasada Pięciu Elementów w kanonach chińskiej medycyny również uznawała niezwykłą rolę ognia w cyklu życia człowieka. Żywioł Ognia kontroluje Metal, co znaczy, że Serce wspiera funkcjonowanie Płuc. Z kolei Woda panuje nad Ogniem, czyli Nerki są obecne w kontroli kręgu Serca.

W starożytnej chińskiej medycynie narządy wewnętrzne naszego organizmu z elementu Ognia to Yin i Yang, gdzie Yin to serce, osierdzie i układ krwionośny oraz Yang to jelito cienkie.


Nadmiar żywiołu Ognia w elemencie Serca objawia się gorącym temperamentem pacjenta. Choroby powodowane nadmiarem Ognia będą objawiać się uczuciem parzenia: artretyzm, bóle głowy oraz choroby neurologiczne. Leczenie oparte zostanie na symbolicznym gaszeniu żywiołu Ognia żywiołem Wody, czyli stosowaniu medykamentów z elementu Wody.

W greckiej mitologii tytan Prometeusz stworzył ciało pierwszego człowieka z gliny, ale duszę uzyskał z boskiego ognia, który ukradł z rydwanu boga Heliosa. Prometeusz według starożytnych Greków nauczył ludzi używać ognia.

W niektórych mitach i legendach podobną rolę przypisuje się upadłemu aniołowi, Lucyferowi. Lucyfer, czyli niosący światło, miał przeciwstawić się boskiemu planowi poprzez swoje nierozważne umiłowanie człowieka. Podobnie, jak Zhurong, czy Prometeusz miał przynieść ogień, jako cząstkę boskiej wiedzy. Żywioł ognia nie miał być przeznaczony dla ludzkich rąk.

Wiele koncepcji związanych z ogniem dostarczyli światu starożytni greccy myśliciele. W klasycznej koncepcji Empedoklesa ogień był jednym z czterech podstawowych żywiołów.

Heraklit z Efezu uznał ogień za symbol dynamiki, narodzin i śmierci. Wieczny ogień stanowi przyczynę i zasadę wszechrzeczy. Według Heraklita z Efezu wszelki świat nie został stworzony przez żadnego z bogów. Jest on wiecznie istniejącym ogniem, który płonie i gaśnie według wyższej hierarchii.

Platon uznał, że żywioły są reprezentowane poprzez określone, geometryczne kształty. Żywioł ognia symbolizował jeden z najdoskonalszych kształtów – czworościan. Według Platona postrzegalna część wszechświata kształtuje się z czterech żywiołów. To właśnie ogień i woda stworzyły ciała widzialnymi i nieprzenikalnymi.
 

 

 

2015-02-26