To trochę nieznane oblicze mobilnej rewolucji. Głęboki niepokój, wręcz lęk może wiązać się z utratą kontaktu telefonicznego z rodziną, znajomymi lub z osobą mająca dla nas ważną informację. Strach jest tak powszechny we współczesnej cywilizacji, że eksperci zaproponowali nowy termin chorobowy dla określenia zjawiska: nomofobia.

Termin nomofobia jest skrótem zwrotu no mobile phone. Oczywiście, definicja zjawiska nawiązuje w swojej nazwie do fobii, będącej długotrwałym i obezwładniającym lękiem, który negatywnie, a na dodatek skutecznie odbija się na codziennym życiu danej osoby.

Zaburzenie objawia się lękiem przed brakiem telefonu komórkowego. Niepokój wiąże się nawet z możliwością  przedwczesnego rozładowania się baterii lub przebywania w miejscu nie mającego zasięgu sieci telefonicznej. Zresztą, nawet jeśli nie zgubiliśmy telefonu, to lepiej co chwila sprawdzać, czy znajduje się on jeszcze w naszej kieszeni lub torebce.

Nie mylmy jednak nomofobii z intensywnym używaniem telefonu. Wymogi cywilizacji nie muszą być od razu jednoznaczne z chorobą cywilizacyjną. Standardowy użytkownik telefonu komórkowego sprawdza swoje mobilne narzędzie do komunikacji do kilkunastu do kilkudziesięciu razy w ciągu doby. Telefon komórkowy sprawnie zintegrował się z naszym codziennym życiem.

Czasami telefon może stać się partnerem w niesprzyjających warunkach społecznych. Osobisty telefon okazuje się w sposób całkowicie naturalny pomocny w niezręcznych sytuacjach z bliskimi lub obcymi osobami. Zawsze przecież możemy sprawić wrażenie osoby bardzo zaabsorbowanej informacjami znajdującymi się na ekranie smartfona. Jego dźwięk, a nawet brak dźwięku nadrobiony energiczną reakcją pozwala nam oddalić się na bok z powodu nagłej rozmowy telefonicznej. To wygodna forma ucieczki, wybrnięcia z zakłopotania i ukrycia przed innymi zżerającego nas zawstydzenia.

Osoby dotknięte nomofobią nie mają takich problemów. Telefon obsesyjnie wypełnia ich życie, degradując jednocześnie tradycyjne formy relacji społecznych. Chorzy bezustannie sprawdzają telefon lub smartfon pod kątem nieodebranych połączeń, wiadomości SMS oraz e-mail.

Fobia jest powszechna w krajach rozwiniętych i rozwijających się. Narasta wraz ze wzrostem liczby osób korzystających z telefonów komórkowych i smartfonów. Owładnięte zaburzeniem osoby bezustannie ładują baterię. Nie potrafią bez swojego telefonu udać się do ubikacji.

Osoby dotknięte zaburzeniem odczuwają wysoki poziom stresu gdy są pozbawione telefonu. Charakteryzuje ich podenerwowanie i niezdrowe pobudzenia, ogarnia ich niepokój, przyspiesza praca serca.

Stres związany z nomofobią może prowadzić do ataków paniki. Już myśl o braku połączenia telefonicznego z rodziną i przyjaciółmi wypełnia osoby zaburzone poważnym lękiem.

Chorzy unikają sytuacji i miejsc, gdzie użycie telefonu może zostać ograniczone. Bo nie wiadomo skąd i kiedy nadejdzie niespodziewana wiadomość. Poza tym, możemy w każdej chwili potrzebować pilnego kontaktu z inną osobą posługującą się telefonem komórkowym.

Szacuje się, że niemal połowa użytkowników telefonów wykazuje w pewnych drobnych aspektach objawy nomofobii. Analogiczne objawy są do zaobserwowania w zachowaniu ponad 70% młodzieży.

Jakie są przyczyny nomofobii? Wystarczy zobaczyć reklamy telefonii komórkowych, żeby zdać sobie sprawę, że telefon to nie tylko styl życia i komunikacji. To nasz osobisty przyjaciel, który wspiera nas na każdym kroku. Umożliwia nam kontakt z najbliższymi, ale jest też zbiorem zdjęć, filmów i treści tekstowych będących pamiątką naszego życia.

Ludzie wiodą na ogół zwyczajne życie. Eksponowanie znaczenia telefonu komórkowego bywa często próbą podnoszenia sobie prestiżu społecznego, tworzenie iluzji o własnej osobie, jako dynamicznej i zaangażowanej w rzeczywistość.

Tymczasem osoba z nomofobią nie stara się o podniesienie prestiżu własnej osoby. Autentycznie wierzy w to, że w każdej chwili może otrzymać ważną wiadomość SMS lub odebrać niezwykłe, zmieniające jej życie połączenie telefoniczne.

2015-06-16