Nerwica natręctw (OCD). Przyczyny zaburzenia, jego objawy i terapia

Typowym dla nerwicy natręctw (OCD) jest istniejący, silny przymus, który towarzyszy zaburzeniu oraz zachodząca zależność, według której im bardziej chory walczy z objawami, tym manifestują się one zdecydowanie bardziej. Co jeszcze warto wiedzieć na temat nerwicy natręctw?

Nerwica natręctw to zaburzenie psychiczne,  inaczej nazywana też zaburzeniem obsesyjno-kompulsywnym (obsessive-compulsive disorder / OCD). To zaburzenie psychiczne jest popularnym schorzeniem, bardzo złożonym i często trudnym do zrozumienia przez inne osoby, w tym przez bliskich chorego. Dotknięci problemem nerwicy natręctw nie są w stanie funkcjonować prawidłowo, ze względu na powtarzające się:


Obsesje – chorego dotykają nieustanne, mimowolne i natrętne myśli, których nie jest w stanie odgonić ani ich sobie racjonalnie wytłumaczyć. Nawet jeśli podejmowane są próby przeciwstawiania się takim myślom, są one bardzo często nieskuteczne.


Kompulsje – Obsesje są pierwszym czynnikiem, skłaniającym później osobę do podjęcia kompulsji, czyli powtarzalnych, przymusowych czynności (może być to na przykład mycie rąk 20 razy pod rząd) Działania takie podejmowane są, ponieważ człowiek jest przekonany, że dzięki temu uniknie jakiegoś nieszczęścia, katastrofy. Ludzie dotknięci OCD wykonują również natrętne czynności po to, aby pozbyć się napięcia związanego z obsesjami (co jednak jest błędnym kołem, bo napięcie, które chwilowo znika dzięki wykonanej czynności, chwilę później pojawia się znowu, wskutek czego jedno działanie powtarza się kilka, kilkanaście razy).


Nie ma jednoznacznie ustalonej przyczyny zespołu natręctw. Część badań wskazuje na związek wystąpienia problemu z istniejącymi brakami i zaburzeniem w produkcji serotoniny – tzw. hormonu szczęścia. Inne badanie sugerują jednak, że choroba może mieć podłoże genetyczne.

Nerwica natręctw może też zostać wywołana:

  • nieprawidłowościami wynikającymi z budowy anatomicznej lub funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego;
  • doświadczeń z dzieciństwa, w którym to chory musiał być odpowiedzialny za zapobieganie ewentualnym zagrożeniom;
  • czynników środowiskowych.

Zaburzenie typu OCD ujawnia się zwykle po 15 roku życia i częściej na to zaburzenie zapadają mężczyźni niż kobiety.
Objawy, jakie można zauważyć u osoby z nerwicą natręctw to:

  • nadmierny pedantyzm, przesadne dbanie o higienę, absurdalny strach przed zakażeniem się jakąkolwiek chorobą;
  • obsesje religijne;
  • powtarzające się czynności (na przykład ciągłe liczenie, sprawdzanie czy drzwi zostały na pewno zamknięte;
  • natrętne myśli;
  • odczuwanie przymusu liczenia mijanych po drodze przedmiotów, omijanie przerw między płytami chodnikowymi;
  • silna potrzeba zapamiętywania nieistotnych szczegółów.


Jak radzić sobie z nerwicą natręctw?


Pierwszym krokiem po dostrzeżeniu objawów powinno być jak najszybsze udanie się do psychiatry. Jednakże  praktyka medyczna pokazuje, ze osoby z tym zaburzeniem często boją udać się gdziekolwiek i opowiedzieć o problemie, ze względu na strach przed odrzuceniem, wyśmianiem, niezrozumieniem. Nerwicę natręctw powinien umieć prawidłowo rozpoznać lekarz psychiatra i/lub psycholog kliniczny.


Jak dotąd, najbardziej skutecznym znanym sposobem leczenia nerwicy jest połączenie farmakoterapii z terapią psychologiczną. Ważnym czynnikiem jest uczestniczenie pacjenta na terapię behawioralno-poznawczą. To model terapeutyczny, który pomoże osobie chorej zrozumieć swoje lęki i nauczy skutecznych sposobów radzenia sobie z tego typu problemami.


U ludzi z OCD występują często również inne problemy osobowości i psychiczne, takie jak: zaburzenia depresyjne, zaburzenie dwubiegunowe, anoreksja, zaburzenie lęku społecznego, bulimia, zespół Tourette’a, ADHD. Ponadto dosyć często występuje zespół opóźnionej fazy snu.


Nerwica natręctw okazuje się na szczęście być chorobą uleczalną, a dzięki efektywnej terapii w niektórych przypadkach objawy mogą  całkowicie ustąpić. Warto wiedzieć, że chorych na OCD w ludzkiej populacji na całym świecie jest 2,3%.

 

 

2019-11-18