Jelito stanowi często niedoceniany element przewodu pokarmowego u zwierząt i ludzi. To najdłuższy odcinek przewodu pokarmowego u kręgowców, który zaczyna się za żołądkiem i kończy odbytnicą. Bardzo ważną rolą jelita jest wchłaniania substancji pojawiających się podczas enzymatycznego rozkładu spożytych wcześniej pokarmów.

Ludzkie jelito składa się z dwóch podstawowych części, czyli jelita cienkiego i jelita grubego. Dwunastnica, jelito czcze i jelito kręte tworzą jelito cienkie. Jelito grube składa się z kątnicy, wstępnicy, poprzecznicy, zstępnicy, esicy oraz odbytnicy wraz z odbytem.

Jelito cienkie posiada między 3 cm a 4 cm średnicy, ale ma aż 3 metry długości. Rzeczywista powierzchnia wchłaniania pokarmu jest przy tym zdecydowanie większa. Jest to możliwe dzięki temu, że jelito cienkie jest pofałdowane i pokryte kosmkami. W jelicie cienkim zachodzi proces trawienia białek, tłuszczów oraz węglowodanów.

Jelito cienkiego przekształca się w zastawkę krętniczo-kątniczą. Jest to granica pomiędzy jelitem cienkim i jelitem grubym, które pełni w organizmie zupełnie odrębne funkcje. Jelito grube w stanie rozkurczu może osiągać średnicę 8 cm, przy czym jego długość wynosi zaledwie od 120 cm do 150 cm.

Jelito grube umożliwia wchłanianie przez organizm wody znajdującej się w treści pokarmowej. Ponadto do jelita grubego trafiają niestrawione resztki spożytego pokarmu. W nim częściowo ulegają rozkładowi za sprawą mikroflory bakteryjnej.

Mikroflora bakteryjna jelita grubego pełni różne dodatkowe, istotne dla zdrowia funkcje. To w niej syntetyzowane są niektóre witaminy potrzebne naszemu organizmowi, jak biotyny, ryboflawiny, kobalaminy, niacyny i witaminy K.

Od kilku lat trwają badania naukowców pod kierownictwem profesora Gunnara Hanssona z Göteborgs Universitet nad skomplikowanym i precyzyjnym system obrony przed bakteriami, który mieści ludzkie jelito. System ochrony opiera się na dwóch warstwach śluzu w jelicie.

Pierwsza warstwa śluzu zabezpiecza jelito i uniemożliwia jego zetknięcie się z bakteriami. Druga warstwa śluzu stanowi z kolei środowisko dla rozwoju bakterii istotnych dla zdrowia i produkujących witaminy. Niebezpieczne dla zdrowia człowieka mogą być zaburzenia w tworzeniu śluzu w jelicie. Konsekwencją braku śluzu mogą być stany zapalne, a niekiedy nawet zaburzenia metabolizmu oraz nowotwory.

Jelito grube transportuje spożytą przez nas żywność do samego jej końca w naszym organizmie. Bo po zakończeniu procesu wchłaniania pokarmu, jego resztki przekształcane i formowane są w kał, a później wydalane na zewnątrz. Funkcją jelita grubego jest więc tworzenie i wydalanie kału.

Wraz z kałem pozbywamy się również toksyn oraz ich nieczynnych biologicznie metabolitów. Jelita są jedynym kanałem wydalania z organizmu związków rozpuszczalnych w tłuszczach.
 

2015-07-21