Leukocyty, czyli białe krwinki we krwi
Określenie ilości leukocytów we krwi to na ogół podstawowe badanie w ocenie stanu zdrowia. Leukocyty są niezwykle ważne, bo chronią nas przed zakażeniami i nowotworami i przeciwdziałają stanom zapalnym i alergicznym. Co warto wiedzieć o białych krwinkach?
Leukocyty, znane też jako krwinki białe to bardzo ważne elementy morfotyczne naszej krwi. Są niemal bezbarwne i posiadają zdolność ruchu. Podstawowym zadaniem leukocytów jest obrona ludzkiego organizmu przed niebezpiecznym działaniem patogenów, którymi najczęściej dla nas są bakterie oraz wirusy.
Leukocyty bronią organizm. Stanowią podstawowy element układu odpornościowego człowieka. Swoje ochronne zadania leukocyty realizują w ramach fagocytozy. Jest to trawienie komórek drobnoustrojów oraz martwych krwinek czerwonych. Ważną cechą leukocytów jest ich odporność swoista, czyli przeciwciała.
Poszczególne rodzaje leukocytów różnią się między sobą. Jednocześnie wszystkie wzajemnie współpracują, co zapewnia organizmowi skuteczną ochronę. Leukocyty dzielą się na granulocyty oraz agranulocyty.
Granulocyty to krótko istniejące, ruchome elementy krwi. W cytoplazmie charakteryzują je przede wszystkim ziarnistości oraz jądro komórkowe podzielone na segmenty. Granulocyty podzielone zostały na trzy podgrupy: neutrofile (neutrocyty) (obojętnochłonne), eozynofile (kwasochłonne) oraz bazofile (zasadochłonne).
Komórki krwi znane jako agranulocyty w odróżnieniu od granulocytów w cytoplazmie nie posiadają ziarnistości. Wyróżnia je lekko zasadochłonna cytoplazma. Agranulocyty dzielą się na limfocyty oraz monocyty.
Poziom leukocytów we krwi
Prawidłowa wartość leukocytów we krwi organizmu człowieka powinna mieścić się w przedziale od 4 000 do 11 000 / mm3. Jednak dokładną analizę powinno się przeprowadzić z lekarzem specjalistą mogącym wykluczyć pojawiające się niezgodności. Powyższy zakres wartości białych krwinek we krwi jest umowny.
Poziom leukocytów chwilowo wzrasta podczas trwania ciąży i porodu, podnosi się również po sytym posiłku lub wymagającej aktywności fizycznej organizmu. Odchylenia od prawidłowej ilości leukocytów mogą mieć miejsce ze względu na różne czynniki, jak chociażby prowadzona terapia i stosowane leki.
Do szczegółowej analizy ilości leukocytów we krwi niezbędne są dokładne dane o ilości poszczególnych leukocytów, bo dopiero na ich podstawie można diagnozować ewentualne schorzenia organizmu. Współczesne analizatory dostosowane do dokładnej oceny morfologii krwi obwodowej pozwalają sprawdzić ilość krwinek białych w określonej objętości krwi oraz podzielić je na poszczególne rodzaje.
Niski poziom leukocytów we krwi
Zmniejszona liczba leukocytów we krwi nazwana została medycznym terminem leukopenia. Często zmniejszenie liczby leukocytów w morfologii krwi jest obniżeniem ilości najsilniej występujących leukocytów, czyli neutrofili oraz limfocytów.
Neutropenia to zmniejszenie liczby neutrofili poniżej 1500/ml. Przyczyną neutropenii bywa zmniejszona produkcja leukocytów oraz ich nadmierne niszczenie. Na ogół to skutki leczenia lub objaw chorób hematologicznych, chorób autoimmunologicznych, złych nawyków żywieniowych oraz infekcji wirusowych. Neutropenia może być objawem przesunięcia neutrofili do strefy brzeżnej, co może być następstwem operacji, dializ oraz infekcji bakteryjnych.
Limfopenia to zmniejszenie liczby limfocytów poniżej 1500/ml. Pojawia się w trakcie niedoborów immunologicznych, chorób infekcyjnych i nowotworowych oraz w niewydolności krążenia. Limfopenia może też pojawić się po leczeniu cytostatycznym i radioterapii oraz w trakcie leczenia glikokortykosteroidami.
Wysoki poziom leukocytów we krwi
Zwiększona liczba leukocytów we krwi nazwana została terminem hiperleukocytoza lub potocznie określa się ten stan jako leukocytoza. W zależności od tego, jakie leukocyty w nadmiarze występują we krwi obwodowej mamy do czynienia ze zjawiskiem neutrofilii, eozynofilii, bazofilii, limfocytozy lub monocytozy.
Na ogół nadmiar leukocytów oznacza neutrofilie, czyli nadmiar neutrofili w krwi obwodowej. Neutrofilia może towarzyszyć ciąży lub nadmiernemu stresowi. Nadmiar neutrofili występuje też w organizmie po spożyciu sytego posiłku. Częstą przyczyną zawyżonej ilości neutrofili mogą być infekcje bakteryjne organizmu. Neutrofilia może też wystąpić w przypadku stanów hematologicznych, niektórych nowotworów, czy po zawale serca.
Zakres wartości prawidłowej liczby leukocytów:
U noworodków: 9-30 tys./μl
Dzieci do pierwszego roku życia: 6-20 tys./μl
Dzieci od 4 do 6 lat: 5-15,5 tys./μl
Dzieci do 10 lat: 4,5-13,5 tys./μl
Osoby dorosłe: 4-10 tys./μl
2015-06-21