Jak depresja wpływa na poczucie czasu?
Zgodnie ze starym powiedzeniem - czas płynie szybko, gdy dobrze się bawimy. Wydaje się, że istnieje też odwrotna zależność. Gdy czujemy się przygnębieni, nierzadko mamy wrażenie, że czas dookoła spowalnia. Godziny ciągną się dłużej, a nawet stoją w miejscu. Jak na poczucie czasu wpływa zatem depresja? Czy osoby cierpiące na to zaburzenie osobowości postrzegają czas inaczej? Zbadania tego zjawiska podjęło się dwóch niemieckich badaczy.
Depresja jest jednym z najczęściej pojawiających się zaburzeń psychicznych. Z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że depresja stanowi czwarty najpoważniejszy problem zdrowotny na świecie. Depresję odróżnia od uczucia smutku fakt, że poważnie utrudnia ona codzienne życie. Nie pozwala chorym uczyć się, pracować zawodowo, czy utrzymywać relacje z innymi ludźmi.
Różnicom w sposobie postrzegania czasu przez osoby ze zdiagnozowaną depresją postanowili przyjrzeć się niemieccy naukowcy z Uniwersytetu Jana Gutenberga w Moguncji. Zespół dokonał metaanalizy 16 niezależnych badań.
Metaanaliza polega na uogólnieniu informacji pozyskanych w innych doświadczeniach. Łącznie w doświadczeniach wzięły udział 433 osoby ze stwierdzoną depresją oraz 485 osób nie cierpiących na tego typu zaburzenia.
W analizowanych badaniach uczestnicy zostali poproszeni o oszacowanie czasu trwania pewnych konkretnych sytuacji. Niektóre z zadań polegały na ocenie długości trwania filmu, dźwięku czy przytrzymywaniu przycisku przez 5 sekund.
Badanych pytano również o postrzeganie czasu w trakcie wykonywania tych czynności, czy czas płynął szybko, czy wolno. Zastosowano w tym celu skale wizualne. Uczestnik zaznaczał na linii punkt od bardzo szybko do bardzo powoli.
Okazało się, że osoby cierpiące na depresję nie różniły się od osób zdrowych pod względem oceny faktycznego czasu trwania określonych sytuacji. Subiektywne postrzeganie czasu przez obie grupy było jednak odmienne. Osoby z depresją wskazywały, że czas płynął im wolniej niż miało to miejsce w przypadku osób zdrowych.
Depresja ma zatem wpływ na subiektywne poczucie upływu czasu. Nie wpływa natomiast na zdolność do właściwej oceny jego trwania. Każdy z nas czasem odczuwa, że czas się strasznie dłuży, np. podczas nudnych, rutynowych zajęć lub podczas oczekiwania na coś. Osoby z depresją doświadczają podobnego wrażenia, jednak o wiele częściej i bez względu na sytuację.
Warto też przypomnieć, że zaburzeniem psychicznym, w którym może nastąpić poważnie odczuwane wrażenie braku czasu jest derealizacja, czyli poczucie różnego rodzaju zmian w otaczającym świecie. (pch)
2015-04-07