Dobre tłuszcze i złe tłuszcze
Przez wiele lat tłuszcz był postrzegany jako wróg zdrowia i smukłej sylwetki. Dietetycy zachęcali, by w miarę możliwości wyeliminować go z diety. Nie każdy tłuszcz jest jednak zły. Niektóre są wręcz niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Każdy organizm potrzebuje pewnej ilości tłuszczu. Stanowi on najbardziej skoncentrowane źródło energii, poprawia wchłanianie witamin i minerałów, buduje błony komórkowe. Są jednak tłuszcze dobre i tłuszcze złe.
Najgorsze z tłuszczów – trans – powstają jako produkt uboczny w procesie utwardzania olejów roślinnych. Występują w margarynach, słonych przekąskach, jak chipsy i paluszki, słodyczach – pączkach, ciastach, ciastkach, czekoladzie, a nawet w chlebie.
Stosuje się je do przedłużenia ważności produktów przetworzonych i smażonych. Tłuszcze trans zwiększają poziom złego cholesterolu oraz przyczyniają się do powstawania stanów zapalnych w organizmie, odpowiedzialnych za choroby serca, udary, cukrzyce i inne schorzenia.
Tłuszcze nasycone, nieco mniej groźne, występują w mięsie, produktach mlecznych, oleju palmowym, kokosowym, jak i słodyczach, ciastach, potrawach smażonych, pieczywie i innych produktach. Dieta bogata w tłuszcze nasycone zwiększa poziom złego cholesterolu, co może prowadzić do tworzenia się zatorów w tętnicach i żyłach. Dietetycy zalecają, by tłuszcze nasycone nie przekraczały 10% dziennego zapotrzebowania kalorycznego.
Najzdrowsze – tłuszcze nienasycone, pochodzą głównie z warzyw, owoców, nasion i ryb. Wśród nich wyróżnia się jednonienasycone i wielonienasycone. Dobrymi źródłami jednonienasyconych kwasów tłuszczowych są oliwa z oliwek, orzeszki ziemne, olej arachidowy, olej rzepakowy i awokado.
Prozdrowotne właściwości tych tłuszczy odkryto badając kraje z regionu Morza Śródziemnego. Ich spożycie jest tam wysokie, występuje natomiast niski wskaźnik chorób serca. Tłuszcze te obniżają poziom złego cholesterolu oraz poprawiają pracę układu nerwowego.
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe dzielą się na dwa główne rodzaje – omega 3 i omega 6. Pierwsze znajdują się w tłustych rybach, jak łosoś, makrela, sardynki, ale też w siemieniu lnianym i orzechach włoskich. Zapobiegają m. in. chorobom serca i udarom mózgu. Podobnie działają omega 6, zawarte w olejach roślinnych – słonecznikowym, kukurydzianym, sojowym, orzechach włoskich i oliwie. (pch)
2015-02-28