Czy kamienie rosną w ziemi?
Tak postawione pytanie wydaje się naiwne. Bo kamienie zostały przywleczone przez lodowce, a wyłaniają się wraz z topniejącym śniegiem, a czasami nawet po obfitych deszczach. Jednak w górach Trascaul rosną na ziemi kamienie o nazwie trowanty.
Po każdej zimie odsłaniają się leżące na polu lub piaszczystej drodze kamienie. Ich różnorodność i historia powstania stanowi potężną wiedzę geologiczną. Ziemia jest planetą skalistą, czyli pełną skupisk minerałów jednorodnych i różnorodnych. Ziemia jest pełna kamieni.
Kamienie ukryte pod warstwą piasku powoli, lecz systematycznie wędrują ku górze i wydostają się na powierzchnię. Zawdzięczamy to wilgoci, która zgromadzona pod kamieniem zamarza zimą. Zwiększając w ten sposób objętość, zamarznięta woda pcha kamień na powierzchnię. Kiedy wiosną lód topnieje, kamienie nie powracają do swojego poprzedniego położenia, bo zapełnione zostało ono opadającym piaskiem.
Wydobywające się na powierzchnię kamienie ciągle nas zaskakują. W Polsce zdarzają się niebywale uformowane kawałki czystego kwarcu, cząstki powulkanicznych skał bazaltowych, czy też wapienie z fragmentami skamieniałych ciał prehistorycznych zwierząt.
Tymczasem w Rumunii kamienie leżące na powierzchni ziemi rosną. Dotyczy to znajdujących się w górach Trascaul, a konkretnie w Feleacu koło Cluju kamieni znanych, jako trowanty (skalne jaja). Podstawowymi kształtami, pod jakimi występują trowanty są kula i elipsa. Miewają jednak różne kształty oraz rozmiary. Od niewielkich, przypominających narośla, po niemal dziesięciometrowe głazy.
Trowanty wyglądają jak zwykłe kamienie. Szczególnie, kiedy jest sucho i padają na nie słoneczne promienie. Jednak pod wpływem deszczu ożywają, rosną - zupełnie jak grzyby. Na powierzchni trowantów pojawiają się po deszczu owalne wypustki.
Zaskakujące i tajemnicze jest niebywałe wzajemne podobieństwo występujących kamieni. Rzadko zdarza się odkryć dwa niemal identyczne kamienie. Tymczasem w Rumunii odnajdziemy wiele podobnych do siebie trowantów. Dotyczy to przede wszystkim tych mniejszych kamieni.
Nazwa trowant pojawiła się w rumuńskiej geologii w 1907, bo z geologicznego punktu widzenia w przypadku trowantów mamy do czynienia z piaskowcami. Specjaliści od tamtej pory bardzo bacznie analizowali rosnące bezustannie kamienie, które powstały przecież miliony lat temu.
Obecnie uważa się, że trowanty powstają na wskutek cementacji. Cementacja jest jednym z procesów twardnienia skały. Polega na wypełnianiu spoiwem pierwotnych lub wtórnych pustek międzyziarnowych w luźnych skałach.
W rumuńskiej wsi Costeşti zlokalizowany został Rezerwat Natury - Muzeum Trowantów - Muzeul Trovanţilor. Założony w 2005 stanowi obecnie niebywałą turystyczną atrakcję. Muzeul Trovanţilor jest zarządzane przez pozarządową organizację ochrony środowiska Stowarzyszenie Kogayon. Co ciekawe, Muzeum Trowantów to jedyny w Europie obszar chroniony będący rezerwatem naturalnym formacji geologicznych sprzed sześciu milionów lat.
2014-11-02