Miłość symbiotyczna stanowi podstawę odpowiedniego rozwoju emocjonalnego i społecznego dziecka w ciągu jego życia. Czym jest miłość symbiotyczna? To więź uczuciowa matki do dziecka. Wyjątkowa więź między matką a dzieckiem stanowi fundament, który procentuje w kolejnych latach funkcjonowania społecznego dziecka. Więź pomiędzy matką i dzieckiem buduje i uczy, lecz jej brak może być przyczyną choroby.
 
Choroba ta znana jest jako hospitalizm oraz nieograniczony zespół opóźnienia rozwoju, jednak jej najpopularniejsza definicja to choroba sieroca. Podstawową przyczyną jest brak więzi z najbliższymi dziecku osobami. Ryzyko wystąpienia traumy spowodowanej brakiem więzi dotyczy przede wszystkim dzieci w wieku od 3 do 4 lat. Konsekwencje mogą być bardzo trudno odwracalne. Czasami są wręcz w ogóle nieodwracalne.

Choroba sieroca spotyka często dzieci, które zostały pozbawione biologicznych rodzin. Czasami pojawia się w rodzinach, w których ma miejsce deficyt relacji dzieci z rodzicami.

Zaniedbaniom dzieci przez rodziców sprzyja bieda, nędza, alkoholizm, narkomania oraz zaburzenia psychiczne czy zaburzenia osobowości rodziców.

Choroba nie jest jednolita i przebiega w zróżnicowany sposób. Czynniki, które wywierają wpływ na jej przebieg to wiek dziecka, czas trwania izolacji społecznej oraz charakterystyka środowiska wychowującego.

Oddalenie się dziecka od matki przebiega czasami w trzech fazach reakcji - faza protestu, faza rozpaczy i faza wyparcia. Faza protestu to ciągły płacz, agresja oraz brak apetytu. Charakterystycznymi dla tej fazy są również zaburzenia snu i zaburzenia trawienia.

Faza rozpaczy wydaje się spokojniejszą reakcją dziecka na zmiany. Nadal płacze, lecz mniej. Dziecku towarzyszy smutek, strach i lęk przed obcymi ludźmi. Wówczas choroba sieroca czasami prowadzi do wykształcenia się automatyzmów ruchowych - kiwanie się lub ssanie palca.

Faza wyparcia może objawiać się poprzez zaprzeczanie miłości do matki. Na dodatek, ostatnia, niebezpieczna faza rozwoju choroby sierocej jest czasami błędnie identyfikowana z wyleczeniem się dziecka.

Choroba sieroca objawia się na ogół apatią lub nadpobudliwością. Dziecko traci dystans do wielu nieistotnych spraw, traci apetyt, moczy się w nocy. Najłatwiej zaobserwować jednak charakterystyczne, rytmiczne kiwanie się dziecka. Samookaleczenia oraz obgryzanie paznokci również należą do charakterystycznych syndromów choroby sierocej. W niektórych jej przypadkach może pojawić się wtórnie autyzm.

Dzieci radzą sobie z chorobą sierocą lepiej lub gorzej. Nie wiadomo obecnie, czy skutki izolacji społecznej są odwracalne. Jednak przy specjalistycznym wsparciu udaje się zniwelować większość dziecięcych przypadków występowania hospitalizmu. Niestety, choroba może uaktywnić się podczas okresu dojrzewania i przybrać inną formę.

Niedorozwój emocjonalny daje o sobie znać coraz silniej z każdym kolejnym rokiem życia chorego. Dziecko okazuje się agresywne lub przerażone w szkole i środowisku rówieśniczym. Pragnąc redukować dysonans poznawczy ucieka w świat kłamstw, miewa skłonność do włóczęgostwa i szuka pocieszenia w używkach.

Wiąże się to z narastającymi problemami dojrzewającego dziecka, które uniemożliwiają normalne funkcjonowanie w społeczeństwie. Dotyczą one logicznego i abstrakcyjnego myślenia, wyobraźni oraz rozumienia zachodzących dookoła nas relacji społecznych.

Tak, jak nie ma jednego scenariusza choroby sierocej, tak samo nie ma jednolitej metody terapeutycznej. Czasami wystarczy otoczenie dziecka miłością i jego samozaparcie w dążeniu do szczęśliwego życia by móc osiągnąć dobry stan. Czasami jednak nawet specjalistyczna pomoc psychoterapeutyczna okazuje się nie być pomocną.

Dorosłych cierpiących na syndrom choroby sierocej bardzo często charakteryzuje pragnienie doznawania silnych bodźców emocjonalnych. W relacjach społecznych wyróżniają się nieprzyjemną oziębłością, egoizmem oraz wyuczoną bezradnością.

Często uważa się takich dorosłych za jednostki aspołeczne, nierzadko też zasilają szeregi bezdomnych, a wielu z nich wchodzi w konflikt z prawem.

2014-08-29