Co powoduje wiosenną alergię i jakie są jej objawy?

Wiosną atakuje alergia na pyłki. W jej przypadku powodem przesadnej reakcji układu odpornościowego jest pyłek kwiatowy, wytwarzany przez większość roślin. Zawiera on męskie komórki, które na różne sposoby są transportowane na żeńskie kwiaty. Część roślin wykorzystuje do tego wiatr i to właśnie produkowane przez nie pyłki powodują reakcję alergiczną. Jakie to rośliny? W marcu (a czasem nawet lutym) będzie to olcha i leszczyna. Następne są topola, brzoza, jesion i dąb. Kulminacja alergii przypada jednak na okres od maja do końca września, kiedy to pylą trawy i chwasty, powodujące najbardziej uciążliwe reakcje organizmu. Ponadto przez cały ten okres (nawet do listopada) w powietrzu unoszą się również drażniące układ odpornościowy zarodniki mikroskopowych grzybów z gatunku Alternaria i Cladosporium. Choć stężenie pyłków jest największe na łąkach i terenach leśnych, alergia na pyłki daje się także we znaki mieszkańcom miast (w tym ich centrów).

 

Objawy alergii na pyłki mogą występować od wczesnej wiosny do początków zimy. Pojawiają się zawsze gwałtownie i mogą się utrzymywać przez cały okres pylenia uczulających roślin. Do najczęstszych i typowych objawów alergii pyłkowej (wziewnej) należą:

• Astma alergiczna — gwałtowny kaszel utrudniający oddychanie, często występujący w parze ze świszczącym oddechem i dusznościami.
• Alergiczny nieżyt nosa — czyli tzw. katar sienny. Wiąże się on z występowaniem wodnistej, obfitej wydzieliny z nosa, która często spływa po tylnej ścianie gardła i powoduje świąd wnętrza nosa oraz częste kichanie.
• Alergiczne zapalenie spojówek — po kontakcie z alergenem oczy ulegają obrzękowi i widocznemu zaczerwienieniu. W takim stanie mocno łzawią i swędzą, co często pociąga za sobą również katar.

 

Objawy te potrafią skutecznie osłabić i zmęczyć dotkniętą nimi osobę, ale w większości przypadków nie są groźne dla zdrowia. Do rzadziej występujących symptomów alergii na pyłki zalicza się także dolegliwości żołądkowe (przypominające alergię pokarmową), podwyższoną temperaturę ciała i zmiany skórne (obrzęk, pokrzywka, zaczerwienienie). Przy dolegliwościach tego typu i mocno nasilających się zwykłych objawach warto umówić się na wizytę u lekarza alergologa w celu określenia odpowiedzialnego alergenu i ewentualnego rozpoczęcia kuracji odczulającej.

Jak zabezpieczyć się przed atakami alergii?

Aby zminimalizować dyskomfort związany z alergią, warto podjąć pewne działania, które ulżą w tym trudnym okresie. Oto kilka prostych sposobów na radzenie sobie z alergią:

1. Obserwacja kalendarza pyleń i pogody

Jeśli masz świadomość, które pyłki aktywują Twoją alergię, z pomocą kalendarza pyleń możesz ocenić, kiedy grożą Ci jej ataki. Szczegółowe informacje o pyleniu roślin można bez problemu znaleźć w internecie. W okresach pylenia danych roślin w miarę możliwości ogranicz wychodzenie z domu, unikaj terenów zielonych i wysiłku na świeżym powietrzu. Pamiętaj także o szczelnym zamykaniu okien i drzwi.

 

Stężenie pyłków jest dość mocno skorelowane z pogodą. Najbardziej „agresywne” są w suche i słoneczne dni, kiedy zaostrzeniu reakcji alergicznej sprzyjają także promienie słońca. W takie dni najlepiej ograniczyć wychodzenie do późnego popołudnia i wieczora. Natomiast gdy pada deszcz, pyłki są spłukiwane z wyższych partii powietrza na ziemię. W takiej sytuacji należy przeczekać początek opadów i najlepiej wychodzić po ulewnym deszczu, gdy stare pyłki całkowicie opadły, a nowe jeszcze się nie rozprzestrzeniły.

2. Ochrona nosa, twarzy i ciała

Wychodząc z domu, warto posmarować okolice nosa cienką warstwą wazeliny lub kremu — zatrzyma ona część pyłków, dzięki czemu mniej ich cząsteczek dostanie się do dróg oddechowych. Dobrze jest też nosić okulary przeciwsłoneczne — nie tylko bowiem chronią przed słońcem, ale także blokują wiatr, a tym samym ograniczają dostawanie się alergenów do oczu. Skoro już przy oczach jesteśmy — nie dotykaj ich ani nie przecieraj. Zamiast spodziewanej ulgi, wzmocni to tylko objawy, dostarczając więcej alergenów, które osiadły na Twoich dłoniach. Poza tym noś nakrycie głowy i zasłaniaj włosy — osiada na nich bardzo dużo alergenów, które przyniesiesz ze sobą później do mieszkania. Gdy już wrócisz do domu, weź prysznic, zwracając szczególną uwagę na włosy — dzięki temu pozbędziesz się właściwie wszystkich osadzonych na ciele pyłków.

 

Koniecznie załóż później inne ubranie. Jeśli na co dzień malujesz oczy, postaraj się z tego zrezygnować na czas występowania alergii — tego typu kosmetyki mogą bowiem nasilać pieczenie i łzawienie. Zaleca się także odstawienie kosmetyków i perfum o intensywnym zapachu, gdyż mogą zaostrzać dolegliwości. Pamiętaj też o przyjmowaniu dużej ilości płynów — wysuszone śluzówki są podatniejsze na alergeny.

3. Przygotowanie mieszkania

W okresach występowania alergii należy zwiększyć częstotliwość sprzątania, zwłaszcza mycia podłogi i przecierania mebli na mokro. Pozwoli to usunąć zgromadzone na sprzętach pyłki. Podobnie zresztą ma się kwestia wymiany pościeli — dobrze robić to częściej, ale jednocześnie unikając suszenia jej na świeżym powietrzu.  W miarę możliwości nawilżaj też powietrze w mieszkaniu. Jeśli dysponujesz ogrodem, warto usunąć z niego potencjalnie alergenne rośliny, a gdy nie ma takiej możliwości, zlecić dbanie o nie osobie bez uczulenia. Gdy dom potrzebuje generalnego wietrzenia, rób to wyłącznie po deszczu lub późnym wieczorem (po 22).

 

Skutecznym sposobem zabezpieczenia mieszkania przed napływem alergenów jest montaż specjalnych antyalergicznych okiennych nawiewników powietrza. Nawiewnik z filtrem nie tylko zapewnia dopływ odpowiedniej ilości świeżego powietrza bez konieczności otwierania okien, ale też blokuje mogące dostać się do wnętrza szkodliwe substancje — nowoczesne modele nawiewników z filtrem antysmogowym i antyalergicznym chronią przed unoszącymi się w powietrzu alergenami (m.in. zarodnikami grzybów i pyłkami traw) i zatrzymują do 99% pyłu zawieszonego PM10 i do 80% pyłu zawieszonego PM2.5. Sprawdzają się więc idealnie w miastach i na obszarach przemysłowych. Dzięki temu znacznie przyspieszają pracę oczyszczaczy powietrza. Zastosowane w nich filtry są łatwe do wymiany, a same nawiewniki działają automatycznie i nie wymagają obsługi użytkownika (choć posiadają również możliwość ręcznej regulacji stopnia otwarcia).

4. Kuracja farmakologiczna

Gdy pojawią się już dokuczliwe objawy, warto sięgnąć leki przeciwalergiczne, zwłaszcza te zawierające np. desloratydynę. Substancja ta nie tylko łagodzi przebieg alergii, nie powodując przy tym senności, ale także działa długo, bo do 24 godzin. Leki z desloratydyną w składzie są dostępne bez recepty. Jeśli zaś o ich formę chodzi, najwygodniejsze będą tabletki ODT — rozpuszczają się bowiem od razu w ustach i nie wymagają popijania. Dla dzieci poleca się zaś syropy. Warto pamiętać, że leczenie alergii zmniejsza także ryzyko rozwoju astmy i zapobiega jej zaostrzeniu. Dobrze jest też sięgnąć po preparaty do płukania nosa (np. roztwory soli fizjologicznej) i nawilżania śluzówki oczu.

Podsumowanie

Teoretycznie miły okres wiosny bywa dla wielu osób prawdziwym utrapieniem ze względu na atakującą wtedy alergię na pyłki. Można jednak się na nią przygotować i radzić sobie z nią nie tylko doraźnie, ale i długoterminowo. Gdy objawy są wyjątkowo uciążliwe, najlepiej jest umówić się na wizytę u alergologa i rozpocząć kurację odczulającą.

 

 

2020-05-11